Miesięcznik Społeczno-Kulturalny KREATYWNI (dawniej Mutuus) ISSN: 2564-9583
pozytywni-kreatywni-solidarni | positive-creative-solidarity |позитивная-творческая-солидарность 


  >>> w układzie chronologicznym
  >>> w układzie alfabetycznym 
  >>> popularność

  >>> zobacz wcześniejsze numery

8 lutego: 111 rocznica śmierci Mieczysława Karłowicza

8 lutego przypada 111 rocznica śmierci Mieczysława Karłowicza u stóp Małego Kościelca w Tatrach. Każdy, kto zmierza w kierunku Czarnego Stawu Gąsienicowego ścieżką trawersem przez wschodnie zbocze Małego Kościelca może zauważyć kamień pamiątkowy w miejscu śmierci kompozytora. Na kamieniu wyryta jest łacińska sekwencja ,,Non omnis moriar'' - nie wszystek umrę.  


Na kamieniu wyryty jest również znak popularnego w tamtych czasach na Podhalu KRZYŻYKA NIESPODZIANEGO. 
Warto w tym miejscu wspomnieć, że autorzy okolicznościowego folderu wydanego przez TPN z okazji setnej  rocznicę śmierci Karłowicza (zobacz skan folderu: http://karlowicz.free.fr/2011/index.html#cz2) nie wspominają nic o podhalańskim krzyżyku niespodzianym, a używanie tego znaku przez Karłowicza wywodzą fascynacji młodopolskich artystów filozofią wschodu.

Kiedy przyjaciele Karłowicza z Towarzystwa Tatrzańskiego stawiali głaz pamiątkowy w miejscu znalezienia ciała porwanego przez lawinę kompozytora to na kamieniu wykuli dość mocno wyróżniający się znak KRZYŻYKA NIESPODZIANEGO. Mieczysław Karłowicz znaczył takim krzyżykiem na skałach swoje trasy samotnych wędrówek tatrzańskich.



Dla współczesnych turystów nazbyt często znak ten jest co najmniej szokujący. Znak ten bowiem w latach 20-stych minionego wieku przywłaszczył sobie hitleryzm, przyjmując swastykę (znak złamanego krzyża - hakenkreuz) jako znak identyfikacji NSDAP a później całej zbrodniczej III Rzeszy. (zobacz: https://twojahistoria.pl/2019/02/13/jak-swastyka-stala-sie-symbolem-iii-rzeszy/ )

Polsce muzycy Julia i Aleksander Woronieccy z Paryża (https://www.facebook.com/aleksander.woronicki ) już od wielu lat brać turystyczna zabiegają u władz TPNu, aby blisko kamienia Karłowicza pod Małym Kościelcem ustawić odpowiednią tablicę wyjaśniającą braku związku znaku na kamieniu z ideologią hitleryzmu. Corocznie ścieżką obok kamienia przechodzi wiele tysięcy turystów i większości z nich znak ten się bardzo źle kojarzy.

Utworzyli również osobny serwis informacyjny, aby nagłośnić ideę i zebrać więcej podpisów pod odpowiednią petycją w tej sprawie. Zobacz: http://karlowicz.free.fr/

Niestety ich apele kierowane do TPNu nie znajdywały zrozumienia.

Ostatecznie dnia 21 lipca 2011 r  Nina i Aleksander Woroniecki doprowadzili wraz ze Schroniskiem "Murowaniec" i Stowarzyszeniem im. Mieczysława Karłowicza do umieszczenia w w/w schronisku tablicy informującej o istnieniu Kamienia Karłowicza i wyjaśniającej historię i znaczenie symbolu złamanego krzyża na kamieniu pamiątkowym. Są oni również fundatorami tej tablicy.

(Fotografie z Murowańca za serwisem: http://karlowicz.free.fr/ )

Tatry poznawał Karłowicz od 1889, lecz systematyczną działalność górską rozpoczął od 1902. W 1907 osiadł na stałe w Zakopanem. Działał w Towarzystwie Tatrzańskim. Był znakomitym taternikiem. Początkowo wspinał się ze znanym góralskim przewodnikiemKlimkiem Bachledą (1906), później często samotnie. Wszedł na wiele szczytów, jego najważniejsze osiągnięcia to: I wejście na Wielką Kołową Turnię (granią od Modrej Turni, 1907, samotnie), I wejście na Ciężką Turnię granią północno-wschodnią z Dolinki Spadowej (1908), I zimowe wejście na Kościelec (1908), I zimowe wejście na Wołoszyn oraz Żółtą Turnię z przełęczy Krzyżne, wejście na Ostry Szczyt południową ścianą, drogą Häberleina (1908).

Był również jednym z pionierów narciarstwa, które uprawiał od 1907, a także działaczem Zakopiańskiego Oddziału Narciarzy (ZON). Dokonał m.in. pierwszego przejścia na nartach z Hali Gąsienicowej przez LilioweZawory i Koprową Przełęcz do Szczyrbskiego Jeziora.

Pasjonował się fotografiką, jego fotografie tatrzańskie o wysokim poziomie artystycznym zostały zebrane w albumie pt. Karłowicz w Tatrach. Zajmował się też publicystyką, w której popularyzował Tatry i Podhale oraz piętnował niewłaściwe postawy ówczesnych turystów. Wraz z Mariuszem Zaruskim stworzył podwaliny Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.

8 lutego 1909 Mieczysław Karłowicz zginął w Tatrach przysypany lawiną na wschodnich zboczach Małego Kościelca, w trakcie wycieczki narciarsko-fotograficznej. W miejscu tym stoi obecnie kamień – pomnik zwany Kamieniem Karłowicza z napisem: Non omnis moriar (nie wszystek umrę). Umieszczona na nim swastyka to popularny na Podhalu krzyżyk niespodziany. Mimo związków kompozytora z górami w żadnym jego utworze muzycznym nie znalazło się bezpośrednie odbicie Tatr, ich przyrody, góralskiego folkloru czy też wspomnień artysty z tatrzańskich wypraw.

Do tragicznej śmierci kompozytora nawiązał Wojciech Kilar w poemacie symfonicznym Kościelec 1909.

(powyżej wykorzystano tekst z Wikipedii dostępny na licencji CC: https://pl.wikipedia.org/wiki/Mieczys%C5%82aw_Kar%C5%82owicz)

Free Joomla! templates by AgeThemes | Documentation