Reportaż napisany w ramach zajęć klasy artystyczno-dziennikarskiej w VI LO w Gdańsku (vilogdansk.pl). Reportaże z serii: SPORT - MOJA PASJA. Nauczyciel opiekun projektu: Mariola Pobidyńska.
Nikt nigdy nie poczuje miłości do tego sportu,
jeśli nie spróbuje wsiąść na konia.
Jeździectwo- czyli jeden z najniebezpieczniejszych sportów, ale jednocześnie bardzo wspaniałych. Współpraca z żywym zwierzęciem nie jest łatwa, zwłaszcza jeżeli jest to dużej masy zwierzę. Jednak jeżeli mamy poczuć się w temacie, to trzeba zacząć od początku.
Tak więc czas zacząć od historii. Każdy z nas kojarzy konie przede wszystkim w walkach, bitwach czy wojnach. Jednak zainteresowanie jeździectwem ma swoje początki w 1134 roku w Neapolu, gdzie powstała pierwsza szkółka jeździecka. Nauka ta, niestety, wyglądała bardzo drastycznie. „Nieposłuszne” konie poddawało się karze. Mimo że były to małe kary, które nie zagrażały im aż tak bardzo, jednak warto wiedzieć, że konie to strachliwe zwierzęta i łatwo się płoszą. Takiemu traktowaniu sprzeciwił się Antoine de Pluvinel, który w 1625 roku dążył do rozluźnienia konia i uczył go gibkości. Robił to bez drastycznych metod, które były wcześniej używane. Tak też szkolenie koni i ludzi zaczęło się rozprzestrzeniać. Prawdziwego przełomu w jeździectwie dokonał Federico Caprilli, który pochodził z Włoch. Ujeżdżał młode konie i był zwolennikiem dosiadu podążającego za koniem, przez co nie było to dla zwierzęcia krępujące. Uczył konie bez przemocy, ponieważ wiedział o ich słabej psychice. Właśnie o tym aspekcie badań pana Federico Caprilli rozmawiałam z Martyną, ze stajni w Kiełpinie.
Moim pierwszym pytaniem było poproszenie o wytłumaczenie, czym jest słaba psychika u konia. Martyna chętnie i szybko odpowiedziała na moje pytanie, że słaba psychika konia to przede wszystkim jego strach. Koń boi się dosłownie wszystkiego. Męczyłam ją dalej pytaniami. Nie do końca rozumiałam, co oznacza strach przed wszystkim. Dziewczyna z uśmiechem opowiedziała, że konie są bardzo płochliwe i dlatego potrafią się przestraszyć każdej rzeczy, nawet małej. Martyna nie raz musiała pomóc zwierzęciu w opanowaniu strachu, bo przestraszył się nawet wiatru. Mimo wyostrzonych zmysłów konie posiadają tak zwane martwe punkty, czyli nie są zdolne odwrócić się tak, by zobaczyć co jest za nimi. Dlatego boją się kogoś lub czegoś, co może zrobić krzywdę, za ich plecami. Razem z koleżanką poszłyśmy na padok, obserwując konie. Zapytałam ją, gdzie właściwie są te punkty. Według jej odpowiedzi są one najczęściej na zadzie, z tyłu konia. Konie dlatego też właśnie kopią. Zadałam ostatnie pytanie, które mnie zaciekawiło. Jak to możliwe, że te zwierzęcia na maneżu się nie kopią, skoro chodzą za sobą? Akurat na placu był trening i kilka koni szło za sobą. Martyna odwróciła się razem ze mną w stronę tego miejsca. Wytłumaczyła mi, że każdy koń jest inny, tak jak ludzie. Jeden kopnie, drugi nie. Najbardziej zależy to od zaufania zwierzęcia do drugiego..
Jako miłośniczka koni interesuję się również sportami konnymi. Czy wiecie, że wyróżniamy 10 rodzajów sportów konnych? Najbardziej znane są skoki. Są one najbardziej niebezpieczne, ponieważ podczas upadku można poważnie się połamać. Ta dyscyplina sportowa jest też najbardziej doceniana. Najprostszy ze skoków to tzw. L. Najwyższe przeszkody są w klasie CS, tylko dla doświadczonych jeźdźców. Kolejna dyscyplina to ujeżdżanie. Jak sama nazwa mówi, celem ujeżdżenia jest harmonijny rozwój naturalnych możliwości i zdolności konia. Koń i jeździec powinni reprezentować wspólnie harmonię i elegancję, płynność ruchów, spokój, równowagę i wzajemne porozumienie. Zupełnie inne są zawody western. Zawody w jeździe westernowej sprawdzają wszystko, poczynając od zdolności konia, po wykonywanie skomplikowanych ćwiczeń na wodzach oraz zbierania i kontrolowania bydła, skończywszy na umiejętności wykonywania slalomu między rzędem beczek. o wiele mniej popularne są wyścigi kłusaków, woltyżerka, WKKW, polo, wyścigi, rajdy oraz powożenie.
Na świecie istnieje ponad sto ras koni. Warto kilka tutaj przybliżyć. Najbardziej znane są odmiany gorącokrwiste, zimnokrwiste oraz kuce. Konie gorącokrwiste posiadają wspaniałą sprawność fizyczną. Mają one cechy sportowych koni. Najczęściej są to konie angielskie bądź arabskie. Konie zimnokrwiste z kolei wyróżniają się masywną postawą. Są o wiele bardziej spokojne od ciepłokrwistych ras. Najbardziej znane rasy koni zimnokrwistych to: shire, perszeron, koń belgijski, koń ardeński. Kucyków nie trzeba przedstawiać. Są to małe konie o wysokości w kłębie nieprzekraczającej 148 cm. Pomimo to są bardzo wydajnymi końmi. Potrafią mieć jednak kaprysy. Kuce wykorzystuje się przede wszystkim do jazdy dla dzieci i młodzieży oraz do hipoterapii. Grupa kuców obejmuje wiele ras koni, najbardziej znanymi są: konik polski, koń huculski, kuc Dartmoor.
By jeździć konno, potrzebne nam będą siodła, chętnie parę z nich przedstawię. Mamy osiem rodzajów siodeł. Najbardziej popularnym jest ujeżdżeniowe, które ma prostą tybinkę i głębokie siedzisko. Kolejnym jest siodło skokowe; ma płaskie siedzisko oraz wypukłe poduszki, by podczas skoku nie obtarły się kolana czy łydki. Czymś pośrednim między nimi jest siodło westernowe.
Aby jeździć konno, musimy też wiedzieć, jak rodzą się konie, bo jakoś musiał powstać koń, na którym mamy siedzieć. Spieszę zaspokoić waszą ciekawość. Klacz, która nosi pod swoim sercem źrebaka przez jedenaście do dwunastu miesięcy, podczas porodu szuka wygodnego i dobrego miejsca. Najczęściej poród odbywa się w nocy, przebiega na stojąco bądź leżąco, trwa około dwóch do trzech godzin. Gdy źrebię się urodzi, matka zjada łożysko. Najlepiej zostawić klacz z źrebakiem na dwadzieścia cztery godziny, by miała czas się z nim zapoznać.
Na koniec chciałabym dodać od siebie, co tak najbardziej kocham w jeździectwie bądź samych koniach. Chciałabym bardzo zachęcić do tego sportu oraz do tej wspaniałej miłości. Jeździć zaczęłam jako małe dziecko. Konie zawsze były moimi ulubionymi zwierzętami. Jest to co prawda trudny sport, ponieważ trzeba współpracować z żywym stworzeniem, który również ma uczucia. Dlaczego jednak warto jeździć na koniach? Moim zdaniem skupienie swojego umysłu na ruchach nie tylko swoich, ale i konia bardzo relaksuje i pozwala zapomnieć o rzeczywistości. Tylko my mamy władzę nad ruchami konia. Każdy nasz ruch jest tym jednym, decydującym, co ma zrobić koń. Dlatego myślę, że każdy choć raz powinien zmierzyć się z tym wspaniałym zwierzęciem.
